Wywiad z prof. dr hab. Karolem Danielem Kadłubcem. Profesor uczył mnie Folklorystyki gdy studiowałem Etnologie na Uniwersytecie Śląskim w Cieszynie. Wybitny pedagog i mój mentor.
Oto co mówi o Profesorze Wikipedia:
Karol Daniel Kadłubiec (ur. 22 lipca 1937 w Karpętnej) – polski slawista, badacz kultury, folkloru i języka Śląska Cieszyńskiego.
Życiorys
Syn Jana Kadłubca, polskiego nauczyciela i działacza społecznego. Początkowo uczył się w niemieckiej szkole ludowej. Po 1945 roku uczęszczał do polskiej szkoły podstawowej w Bystrzycy oraz do polskiego liceum w Czeskim Cieszynie (Český Těšín). Po jego ukończeniu w 1955 roku rozpoczął studia slawistyczne na Uniwersytecie Karola w Pradze. Dyplom magisterski uzyskał w 1960 roku za rozprawę poświęconą bajkom śląskim. W Pradze doktoryzował się pod opieką naukową prof. Karela Horálka w 1968 roku. Następnie w 1973 roku uzyskał tytuł kandydata nauk, a w latach 1978 (na Uniwersytecie Warszawskim) oraz 1988 (Uniwersytet Karola w Pradze) habilitował się. W 1994 roku uzyskał tytuł profesora.
Praca w Republice Czeskiej
Pracował w Katedrze Języków Obcych Instytutu Pedagogicznego ostrawskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej (od 1991 – Uniwersytet Ostrawski) od 1964 roku, później na Uniwersytecie Karola, od 1991 roku był kierownikiem Zakładu Badań Etnikum Polskiego Uniwersytetu Ostrawskiego (przekształconego później w Instytut) z siedzibą w Czeskim Cieszynie. W latach 1990–1992 był kierownikiem Katedry Polonistyki i Folklorystyki, która powstała z jego inicjatywy. W tej instytucji w roku 2002 przeszedł na emeryturę, jednak w 2007 roku powrócił do niej jako visiting professor, a następnie professor emeritus.
Jest członkiem Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego na terenie Republiki Czeskiej (kierownik Miejscowego Koła w Mistrzowicach, działacz Zarządu Głównego i inicjator Sekcji Folklorystycznej).
Praca w Polsce
Równocześnie działał naukowo i organizacyjnie w Polsce. W 1991 roku wraz z prof. Ireną Bukowską-Floreńską, Haliną Rusek i Alojzym Kopoczkiem organizował kierunek etnologiczny w cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W latach 1995–2005 kierował Zakładem Folklorystyki Ogólnej i Stosowanej. Kierował także Radą Programową Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Aż do emerytury kierował Zakładem Antropologii i Folklorystyki w Katedrze Pedagogiki, Psychologii i Antropologii Wydziału Humanistyczno-Społecznego Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. Z jego inicjatywy w 2013 roku w Ustroniu otwarta została letnia Wolna Szkoła Nauk Filozoficznych i Społecznych im. prof. Jana Szczepańskiego[
Serdecznie dziękuje za wszystkie polubienia, komentarze i przed wszystkim subskrypcje. Jest siła. Jadymy dalej. Zapraszam na mój blog i stronę
https://cosmopolitus.com/polski
Robienie vlogów to nie jest moja główna praca. Pracuje jeszcze zawodowo, bo musze utrzymać rodzinę a YouTube mało płaci, proza życia. Bardzo proszę o wsparcie, abym miał więcej czasu na tworzeniu dla Was nowych wywiadów. Może chcesz pomóc wybranemu bezdomnemu? Chętnie przekaże wsparcie wybranemu bezdomnemu a przy okazji uwiecznię to na kamerze, wymienią twoje imię czy pseudonim. Proszę o subskrypcję na platformie Patronite https://patronite.pl/www.cosmopolitus... (możliwość bezpiecznej wpłaty kartą)
Filmowanie ślubów, kręcenie teledysków i filmów reklamowych - posiadam wysokiej jakości aparat i drona. Zapraszam do współpracy - https://cosmopolitus.com/
Moje dzieci Igor i Melania zapraszają Was na swoje Tiktoki. Igor lubi piłkę nożna i muzykę HIP-HOP a szczególnie Juice World. Melania lubi modę, makijaż i spokojne życie na wsi
/ juicewrlld
/ melania70506
ZUPA MEDIA – videography – content creator – studio – Street interviews – Travel vlogs – Poland & UK
Youtube
English - 
/ @zupavlog
Polski - / @zupadnia
Instagram
/ zupa__dnia
Tiktok
/ zupa_vlog
Email selektazupa@gmail.com
#etnologia #etnolog #etnologwterenie #folklorystyka #gwara #slask #śląsk #slaski #cieszyn #zaolzie
Wywiad w tekście:
0:00:00.160,0:00:05.680
pyrsk ludkowie wita was vloger złupa
jestem w Cieszynie idę na spotkanie
0:00:05.680,0:00:09.440
z
rodzimym Cieszyniakiem no może nie
0:00:09.440,0:00:14.719
rodzimym ale mieszkańcem Cieszyna spod
Cieszyna urodzonym w Karpętnej także
0:00:14.719,0:00:19.240
zostańcie ze mną hej ho
0:00:19.930,0:00:37.950
[Muzyka]
0:00:38.600,0:00:43.000
pyrsk lutkowie jesteśmy tutaj z moim
mentorem profesorem doktorem
0:00:43.000,0:00:49.039
habilitowanym Karolem Danielem Kadłupcem
spotkaliśmy się tutaj po 20 latach z
0:00:49.039,0:00:54.399
ciekawostek opowiem że o tej samej porze
20 lat temu może 21 lat temu byłbym na
0:00:54.399,0:00:59.640
sali wykładowej z profesorem bardzo się
bałem tych zajęć nie bałem ale
0:00:59.640,0:01:04.760
folklorystyka kogo to interesuje stroje
ludowe i tak dalej ja tam chciałem
0:01:04.760,0:01:08.640
studiować antropologię etnologię
egzotykę
0:01:08.640,0:01:13.280
a tu folklorystyka i co się okazało
słuchajcie dalej co się tam działo na
0:01:13.280,0:01:17.960
tych wykładach bo to były najlepsze
wykłady na na całym uniwerku panie
0:01:17.960,0:01:23.799
profesorze ale pan już nie uczy teraz
tak panie Bartku no wie pan co mam takie
0:01:23.799,0:01:30.079
zajęcia tutaj w Cieszynie w Domu
Narodowym mianowicie Akademia Gwary i to
0:01:30.079,0:01:36.439
już jest ósmy ósmy wykład o różnych
obliczach Wary Cieszyńskiej jak ona
0:01:36.439,0:01:42.759
wygląda w opowiadaniach jak w pieśniach
jakie ma źródła ile staropolszczyzny
0:01:42.759,0:01:49.119
jest w tym jakie są nazwy miejscowe
które odzwierciedlają właśnie tą gwarę
0:01:49.119,0:01:55.479
także my sądzimy że gwara jeżeli chodzi
o ślieszyński że gwara jest
0:01:55.479,0:02:05.079
najważniejszym identyfikatorem tej ziemi
gwara gwara ona sięga lat
0:02:05.079,0:02:11.319
zmieniały się rządy zmieniały się
przynależności państwowe tejże ziemi
0:02:11.319,0:02:16.920
zmieniały się języki urzędowe no bo
najpierw było łacina potem język
0:02:16.920,0:02:23.080
niemiecki potem język czeski potem znowu
niemiecki i tak dalej ale gwara była od
0:02:23.080,0:02:30.959
początku i ona po prostu szła przez tych
10 wieków po dzień dzisiejszy jeżeli my
0:02:30.959,0:02:36.519
mówimy gwarą to dajemy do zrozumienia że
my tu na tej ziemi jesteśmy od tysiąca
0:02:36.519,0:02:44.120
lat i że jesteśmy cieszyniakami i
jeszcze dalej profesor Brickner kiedyś
0:02:44.120,0:02:49.920
powiedział wielki wielki polski
lingwista że najwięcej staropolskich
0:02:49.920,0:02:55.840
elementów jest gwarze cieszyńskiej
tudzież my nie jesteśmy po prostu tylko
0:02:55.840,0:03:01.840
Polakami ale też staropolakami
sądząc właśnie po gwarze która jak
0:03:01.840,0:03:09.560
powiedziałem jest papierem lakmusowym
tejże ziemi bowiem na gwarze wybudowane
0:03:09.560,0:03:16.840
są pieśniczki opowiadania obrzędy
przysłowia i tak dalej i tak dalej także
0:03:16.840,0:03:22.040
gwara jest po prostu szalenie ważnym
elementem bym powiedział najważniejszym
0:03:22.040,0:03:27.080
jeżeli chodzi o identyfikację
i pan prowadzi takie zajęcia w Cieszynie
0:03:27.080,0:03:32.879
yyy tak yyy to znaczy w domu narodowym
yyy przychodzą ludzie różni jeżdżą od
0:03:32.879,0:03:38.159
Bielska wie pan od Katowic od Żorów od
Pawłowic bo ich to interesuje wie pan no
0:03:38.159,0:03:44.720
i my sobie opowiadamy demonstrujemy to
jak to wygląda w praktyce i tak dalej
0:03:44.720,0:03:51.480
także także tak to jest naprawdę no
świetnie że pan dalej bo wie pan co kto
0:03:51.480,0:03:56.560
nie inny ale właśnie pan nie miałby
uczyć takiej gwary i to to zanika tych
0:03:56.560,0:04:02.439
ludzi jest coraz mniej wie pan co to
jest nieważne że po po tej stronie gdzie
0:04:02.439,0:04:07.439
my jesteśmy jesteśmy na stronie
Zaoldiańskiej to znaczy w Republice
0:04:07.439,0:04:15.239
Czeskiej ale to jest Śląs Cieszyński
śląs Cieszyński jest tak wielki 2280
0:04:15.239,0:04:22.079
km kw że się nie zmieścił do jednego
państwa tylko musiał się rozłożyć
0:04:22.079,0:04:29.280
pomiędzy nie słyszałem takiego tak i my
jesteśmy na lewym brzegu rzeki Olzy
0:04:29.280,0:04:34.600
czyli w Republice Czeskiej ale to jest
za Olzie tutaj Polacy żyją od samego
0:04:34.600,0:04:39.880
początku ponieważ oni tu byli zawsze
tylko granice się zmieniały
0:04:39.880,0:04:47.520
także ale wracając do tej rozmowy o
gwarze chciałem powiedzieć tak że na
0:04:47.520,0:04:53.039
polskiej stronie Śląska Cieszyńskiego
dzieci prawie że nie znają gwary z
0:04:53.039,0:04:59.240
wyjątkiem istewnego Koniakowa Jaworżynki
czyli tych wsi najbardziej na południu
0:04:59.240,0:05:05.639
natomiast tu na tej ziemi zaodziańskiej
dzieci mówią biegle po naszemu wie pani
0:05:05.639,0:05:10.320
w szkole na przerwach i nie na przerwach
wie pan i tak dalej i tak dalej a ja
0:05:10.320,0:05:14.759
słyszałem że niedawno właśnie Śląski był
uznany jako język
0:05:14.759,0:05:20.600
osobny język nie wie pan co była była
taka propozycja
0:05:20.600,0:05:27.960
złożona w Sejmie warszawskim ale ona nie
przeszła
0:05:27.960,0:05:36.039
wie pan to jest tak chodziło o język
języka śląskiego nie ma są gwary śląskie
0:05:36.039,0:05:39.000
gwary śląskie przepraszam ja to pamiętam
na wykładach
0:05:39.000,0:05:47.000
są gwary tych gwar jest około 14 14 na
Śląsku i wie pan ta propozycja polega na
0:05:47.000,0:05:54.360
tym że oni z tych gwar chcą zrobić
zlepek jakiegoś wie pan takiego języka
0:05:54.360,0:05:59.759
esperantośląskiego
w którym by znajdowały się ale to to w
0:05:59.759,0:06:06.199
ogóle nie ma sensu po pierwsze ten język
nie ma żadnej historii gwary owszem ale
0:06:06.199,0:06:12.440
język nie ten ten który zamierzają albo
zamierza się stworzyć nie ma żadnej
0:06:12.440,0:06:17.960
historii nie ma żadnej literatury i nie
ma tego języka komu uczyć przecież na
0:06:17.960,0:06:23.240
wyższych uczelniach nie ma nie ma zajęć
to co pan widzi jaką widzi pan
0:06:23.240,0:06:29.840
przyszłość właśnie gwary śląskiej wie
pan co każdy region Śląska powinien
0:06:29.840,0:06:36.000
pielęgnować swoją gwarę
powinien dbać o to żeby nie zanikła żeby
0:06:36.000,0:06:41.919
ona w szkołach była żeby dzieci się
uczyły i tak dalej ale nie żeby stworzyć
0:06:41.919,0:06:48.479
nowy twór którego nie było przecież
Cieszyniacy nie będą mówić idę tak krowa
0:06:48.479,0:06:53.160
besta woda tak jak na Górnym Śląsku no
to jest absurdalne
0:06:53.160,0:07:01.560
czyli idzie o to ja lansuję taką myśl
gwara która identyfikuje dany subregion
0:07:01.560,0:07:06.720
przecież jest szalenie ważne dla tego
właśnie subregionu i ją powinno się
0:07:06.720,0:07:10.080
rozwijać
w niej powinno się pisać również
0:07:10.080,0:07:15.120
literaturę wiersze i tak tak jak to jest
na Śląsku Cieszyńskim a nie stworzyć coś
0:07:15.120,0:07:20.479
nowego czego nie było czego co nie ma
historii co nie ma literatury i nie ma
0:07:20.479,0:07:26.400
komu tego uczyć no bo pan studiował na
na Uniwersytecie w Pradze tak tak wie
0:07:26.400,0:07:33.560
pan co slawistykę i folklorystykę
w czasach wie pan kiedy tam było pełno
0:07:33.560,0:07:39.560
bych bym powiedział światowej sławy
profesorów którzy tworzyli tak zwaną
0:07:39.560,0:07:45.800
praską szkołę lingwistyczną znaną na
całym świecie byli tam profesorowie od
0:07:45.800,0:07:53.080
antropologii folklorystyki wie pan także
był to taki świat w którym było dobrze
0:07:53.080,0:07:59.199
się poruszać ponieważ człowiek widział
jak oni myślą w jakim kierunku idą co
0:07:59.199,0:08:05.080
sugerują wie pan co jest ważne co
nieważne także to było to było szalnie
0:08:05.080,0:08:09.000
ważne to było szalnie istotne panie to
jest chyba jeden ze najstarszych tu
0:08:09.000,0:08:17.120
uniwersytetów w regionie w środkowym w
środkowej Europie najstarszy bo 1348
0:08:17.120,0:08:23.479
czyli kilkaset lat przed Jagiellońskim
nie kilkaset bo Jagielloński 1364
0:08:23.479,0:08:30.599
a ten 1348
praski praski 1348
0:08:30.599,0:08:37.640
Jagielloński 1364
a za rok wiedeński 65 także praski
0:08:37.640,0:08:42.839
najstarszy w tym regionie wiedeński
powstał po praskim i po po y po
0:08:42.839,0:08:49.959
krakowskim krakowskim rok po krakowskim
no także wie pan y Praga w ogóle
0:08:49.959,0:08:57.600
wspaniałe miasto peł pełne kultury wie
pan różnej z całego świata tam jeżdżą i
0:08:57.600,0:09:02.760
i wie pan trzeba tam być jednym słowem
rozmawiać z tymi ludźmi bo pan całe
0:09:02.760,0:09:08.920
życie mieszka w zasadzie w Czechach i
panzi na Zaolziu
0:09:08.920,0:09:14.320
w kraju za granicą i pan tak pięknie
utrzymał właśnie język polski jak pan to
0:09:14.320,0:09:20.120
robi bo jednak ten czeski jest naokoło
pana jednak no oczywiście wie pan co tu
0:09:20.120,0:09:25.839
są i polskie szkoły proszę pana i polska
średnia szkoła jedna i druga i tak dalej
0:09:25.839,0:09:32.399
także i nauczyciele wie pan bardzo
przykładają wagę do tego żeby żeby obok
0:09:32.399,0:09:38.800
gwary bo wie pan gwary za nas nie będzie
nikt kultywował tylko my sami wie pan
0:09:38.800,0:09:43.839
ani Kraków ani Warszawa ani Poznań niec
czyli obok wary która jest naszym
0:09:43.839,0:09:49.880
identyfikatorem a to podkreślam trzeba
kultywować również język ojczysty
0:09:49.880,0:09:54.560
ponieważ w przecim razie by to było geto
na co wy się zamykacie w opłotkach
0:09:54.560,0:10:00.480
zaudziańsko-cieszyńskich nie my jesteśmy
otwarci tu ludzie wie pan dzieci mówią
0:10:00.480,0:10:05.320
wielu językami wie pan niemieckim
angielskim wie pan i francuskim
0:10:05.320,0:10:11.560
rosyjskim bo to mają w szkołach pan też
jest poliglotem no także także tak no
0:10:11.560,0:10:18.320
także wie pan nie chcemy być po prostu
jakimś skansenem bo bo to to do niczego
0:10:18.320,0:10:24.440
nie prowadzi tylko chcemy być otwarci
ale chcemy trzymać swoje
0:10:24.440,0:10:29.240
a
przez to wie pan rozwijać i tą
0:10:29.240,0:10:35.160
Słuchajcie jeszcze rada od doktora niech
pan jeszcze raz to powie no jak żyć
0:10:35.160,0:10:40.760
pożytecznie zdrowo i dobrze no przede
wszystkim trzeba się ruszać umysłowo i
0:10:40.760,0:10:47.360
fizycznie nie samochodem ale pieszo lub
na rowerze wie pan wywiady z plecakiem
0:10:47.360,0:10:53.760
chodzić rozmawiać podziwiać przyrodę i
to jest wie pan piękne bo jedziemy
0:10:53.760,0:10:59.120
samochodem i nie widzimy nic a idzie a
jeżeli idziemy pieszo lub na rowerze
0:10:59.120,0:11:05.560
możemy podziwiać krajobrazy wie pan
drzewa rzeki stawy wie pan wszystko i to
0:11:05.560,0:11:11.760
jest wie pan nie tylko piękne ale zdrowe
i pożyteczne pięknie powiedziane dlatego
0:11:11.760,0:11:19.959
wszystkim mówię wam karpety jem i do
przodu wam zupy cż tutaj nikt nie będzie
0:11:19.959,0:11:22.959
jadł
0:11:23.360,0:11:29.800
oce szaty dzisiaj wóz taneczne buty
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz